Dbająca o delikatną cerę dama mogła sama przyrządzać niezbędne kosmetyki. Środki kupne uważano często za gorsze, bowiem mogły zawierać szkodliwe składniki.

Najpopularniejszym kremem do twarzy był krem ogórkowy, na który podawano liczne przepisy, ale z pewnością nie był on jedynym takim specyfikiem.

 

Cold-cream (podług Reclam'a „o zachowaniu zdrowia").
„Cold cream" znaczy dosłownie „zimna śmietanka". — Rozpuścić na małem ogniu w kamiennym garnku lub tyglu 2 łuty białego wosku z 16 łutami olbrotu, i 5 łutami olejku migdałowego, gdy to dobrze rozpuszczone i wymieszane, dolać 5 łutów ważąc koniecznie, ogrzanej wody różannej, odstawić od ognia i w zimnem miejscu naprzykład w piwnicy mieszać tak długo kopystką (rodzaj płaskiej łyżki w formie łopatki) aż massa wystygnie i nabierze pozoru gęstego białego płynu, na podobieństwo kremowej śmietanki. W zimie robić można w otwartem oknie — w lecie w piwnicy, wstawiając garczek w miskę z zimną wodą.

Lucyna Ćwierczakiewiczowa, Cokolwiek bądź chcesz wyczyścić czyli porządki domowe, Warszawa 1887

 

Różany Goldcream. Bierzemy 250 gramów tłustego olejku migdałowego, 20 grm. białego wosku, 20 gm. olbrotu, 250 gm. wody różanej, 3 gm. olejku geraniowego. Olbrot i wosk topimy na wodnej kąpieli ponad ogniem w porcelanowem naczyniu, następnie dodajemy, ciągle mięszając, olejek migdałowy, potem wodę różaną, w końcu zaś, kiedy masa zastyga, perfumujemy ją pozostałymi z wymienionych dodatków.

Goldcream migdałowy. Przygotowujemy go w podobny sposób jak krem różany. 250 gm. tłustego olejku migdałowego, 20 gm białego wosku, 20 gm parafiny czystej, 100 gm. wody różanej, 6 gm. olejku gorzkich migdałów. Postępować jak wyżej.

Chemia w gospodarstwie domowem, w: „Tygodnik Mód i Powieści”, 1903

 

Na rozmaite wyrzuty jak węgry, pryszcze i t.p. nadzwyczaj skutecznym jest crême ogórkowy, którego przepis podaje jedna z najsławniejszych w tym kierunku autorek francuskich:
Bierze się dwa funty świeżego niesolonego szmalcu, pięć funtów ogórków i tyleż dojrzałego bardzo melonu, cztery renety i litr świeżego mleka prosto od krowy. Kraje się w grube płaty jabłka, miąższ ogórków i melonu, a zmieszawszy wszystko razem w naczyniu, wstawia się je w inne, większe naczynie z wodą i tak gotuje na wolnym ogniu przez ośm do dziesięciu godzin; potem fasuje się mieszaninę całą mocno przez sito, stawia tak osiągnięty krem w chłodnem miejscu, aby zastygnął; dalej odlewa się część wodnistą, która powstaje po zastygnięciu; następnie przepłukuje się w kilku wodach, dopóki woda nie będzie już zupełnie klarowną. Nazajutrz i dni następnych przetapia się krem kilkokrotnie, celem oczyszczenia go z pozostałych tu i ówdzie włókien i pozbawienia części płynnych a przecedzony przez muślin zlewa w słoiki porcelanowe i przechowuje do użytku.
Takim kremem ogórkowym najlepiej nacierać twarz wieczorem, po poprzedniem jej umyciu i tak pozostawiać go przez noc całą; z rana wystarcza wytrzeć tylko twarz starannie i przypudrować lekko; tak spreparowany krem bowiem nie wywiera w zetknięciu z powietrzem złego na cerę wpływu, przeciwnie daje jej białość ponętną, goi pryszcze i czyni przeźroczo-świeżą. Twarz często nim nacierana zyskuje delikatność przeźroczą alabastru.

A. Callier, Hygiena piękności. Praktyczny poradnik dla prawdziwie eleganckich kobiet na podstawie najlepszych źródeł skreśliła, Kraków, Warszawa 1903

 

Krem przeciw zmarszczkom. Wziąć soku z cebulek białej lilii 30 gr. tyleż miodu, 15 gr. wosku białego roztopionego, 15 gr. olbrotu i ucierać to razem dokładnie porcelanowym wałeczkiem w takiemu naczyniu, dopóki nie osiągnie się miękkiej pomady, która następnie naciera się na noc twarz, przed udaniem się na spoczynek i nie zmywa aż nazajutrz rano.

A. Callier, Hygiena piękności. Praktyczny poradnik dla prawdziwie eleganckich kobiet na podstawie najlepszych źródeł skreśliła, Kraków, Warszawa 1903

 

Stała Prenumeratorka z W. Przeciw opaleniu od słońca znakomicie działa krem ogórkowy. Najlepiej nacierać nim twarz wieczorem po uprzedniem jej umyciu. Przepis na krem podamy w czasie właściwym, teraz byłoby to przedwcześnie, gdyż robić go można w domu tylko w lecie, kiedy są ogórki. Nabywać go jednak obecnie można w pierwszorzędnych perfumerjach.
Przeciw opaleniu podajemy jeszcze jeden skuteczny a bardzo prosty domowy środek: cztery gorzkie migdały utrzeć najdrobniej na tarce, a potem ucierać je na glinianej niepolewanej miseczce z kilku kroplami amonjaku, a następnie dodać 10 granów ałunu i jeszcze raz dobrze ucierać; w tak utartą masę wlać pianę ubitą z trzech jajek i nacierać tą mieszaniną twarz na noc. Przy raptownem opaleniu twarzy stosować powszechnie znany środek t. j. obmywanie twarzy w kwaśnem mleku.

Odpowiedzi Redakcji, w” „Dobra Gospodyni”, 1904

 

Krem ogórkowy. PP. Janina Wolska i Zofja 1. z Humania. Krem ogórkowy przyrządza się w następujący sposób: należy wziąć 2 funty świeżego niesolonego szmalcu, 5 funtów ogórków, 5 funtów bardzo dojrzałego melonu, cztery renety i litr świeżego mleka prosto od krowy. Pokrajawszy na grube płaty jabłka, miąsz ogórków i melonu miesza się wszystko razem ze szmalcem w naczyniu i stawia się je w inne większe naczynie z wodą i tak gotuje na wolnym ogniu przez ośm do dziesięciu godzin, a następnie mieszaninę dokładnie fasuje przez gęste sito. Krem tak odciągnięty postawić trzeba w chłodnem miejscu, aby zastygł; pozostałą po zastygnięciu wodnistą część odlewa się, a masę przepłukuje starannie w kilku wodach, dopóki woda po przepłókaniu nie będzie już zupełnie czysta. Następnych dni krem trzeba przetopić kilkakrotnie celem odciągnięcia części płynnych i oczyszczenia go z pozostałych tu i owdzie włókien. Nakoniec przecedza się krem przez muślin i zlewa w słoiki porcelanowe.
Tak spreparowany krem nie wywiera na cerę złego wpływu a nadaje jej ponętną białość, goi pryszcze, czyni przeźroczo świeżą i delikatną.

Odpowiedzi Redakcji, w: „Dobra Gospodyni”, 1904

 

Uroczym kokietkom naszym, co to wszystkim i zawsze pragną się podobać, dajemy przepis „kremu piękności” który również mogą własnemi rączkami przygotować sobie. Wziąć cebulki zwyczajnej linji białej, obrać ze zwierzchniej skórki, obmyć utłuć w moździerzu i wycisnąć sok. W maleńkiej ryneczce fajansowej, na wolnym ogniu albo w gorącym popiele drzewnym, mieszać i rozbijać lekko łopatką drewnianą: 40 gramów wosku białego, gdy się roztopi zmieszać z 20 gramami miodu białego i sokiem z cebulek liljowych, póki nie utworzy się jednostajna masa. Takim kremem wieczorem smaruje się twarz skoro opierzchnie a nazajutrz rano wyciera delikatnie watą hygeniczną.

Przepisy praktyczne, w: „Tygodnik Mód i Powieści”, 1904

 

Krem piękności a la Marya Stuart. Ten kosmetyk służy (według „Pharmaz. Ztg." Berlińskiej) do nadawania skórze pięknej, świeżej i gładkiej powierzchowności, a zarazem do jej konserwowania. Przygotowujemy go z białka, ałunu, kwasu bornego i tynktury benzoesowej, oraz jakiegoś tłuszczu np. oliwy, waseliny, w końcu dodajemy trochę żelatyny lub gumy arabskiej i mąki ryżowej.
Ścisły przepis jest następujący:
10 gramów ałunu zwyczajnego rozpuszczamy w białku z dwóch jaj, bez dodatku wody, i na bardzo łagodnym ogniu odparowujemy do sucha; bacznie jednak należy uważać, żeby się białko przytem nie ścięło, inaczej bardzo trudno potem utrzeć je na krem.
W powyższy sposób otrzymaną masę kładziemy po ostudzeniu do moździerza porcelanowego aptekarskiego, dodajemy 3 gramy kwasu bornego, 40 kropel tynktury benzoesowej, 40 kropel oliwy i 5 kropel płynnej gumy arabskiej lub żelatyny, cokolwiek mąki ryżowej i 20 kropel dowolnych perfum. Mieszaninę ucieramy tłuczkiem aż do otrzymania białego kremu.
Kosmetyk ten używany jest tak: kawałek kremu wielkości ziarnka grochu np. rozcieńczamy kilku kroplami wody różanej i tem nacieramy równomiernie skórę.
Trzeba dobrze zatykać słoik z kremem, żeby się nie zsechł, bo wtedy staje się niezdatnym do dalszego użytku.

W.U., Chemia w gospodarstwie domowem, w: „Tygodnik Mód i Powieści”, 1905

 

Środek do nadawania białości skórze na rękach i twarzy.
Lanoliny 30 gramów.
Olejku z migdałów słodkich 10 gr.
boraksu 1 gr.
gliceryny 15 gr.
wody utlenionej 15 gr.
Lanolinę mieszamy z olejkiem, potem dodajemy boraks rozpuszczony uprzednio w mieszaninie gliceryny z wodą utlenioną. Tej ostatniej dostać można w aptece.

W.U., Chemia w gospodarstwie domowem, w: „Tygodnik Mód i Powieści”, 1905

 

Na podobny temat: Cera