Ponieważ komunikacja odbywała się w zdecydowanej większości na piśmie, ważny był każdy aspekt korespondencji. Należało zwracać uwagę na to, na czym się pisze, do kogo się pisze, w jaki sposób się pisze, a także – jak się list podpisuje. Zakończenie listu i podpis powinny w pełni oddawać stopień zażyłości z odbiorcą listu, z uwzględnieniem płci, wieku i pozycji społecznej.
Było to o tyle istotne, że tajemnica korespondencji nie do wszystkich miała jednakowe zastosowanie. Nie było zgody co do jej istnienia między małżonkami (konkretnie w odniesieniu do czytania przez męża listów otrzymywanych przez żonę), byłą za to zgoda co do tego, że matka powinna mieć pełen wgląd w korespondencję niezamężnej córki.

Mężczyzna pisząc do kobiety może użyć wyrażenia „Pozwól Pani złożyć u stóp swoich wyznanie mojej głębokiej czci”, a w większej poufałości: „Zapewniam Panią o mojem przywiązaniu, pełnem szacunku”. Kobieta zaś nie może i nie powinna zapewniać mężczyznę o swoim szacunku chyba ten do którego pisze jest starcem, ani o swoim przywiązaniu, chyba pisząc do bliskiego krewnego, ani o swoim poświęceniu, chyba, że do takowego ma on najzupełniejsze prawo.

Zwyczaje towarzyskie (Le savoir-vivre) w ważniejszych okolicznościach życia przyjęte, według dzieł francuskich spisane, Kraków 1876

 

Panna obowiązaną jest, podpisując się, wyraźnie umieścić tak imię chrzestne jak i nazwisko rodzinne. Mężatka tylko pierwszą literę imienia i nazwisko po mężu. Wdowa tak samo. Dodawanie wdowa po... używanem było przed laty a dziś wyszło zupełnie z mody. Mężczyzna może podpisywać całe imię chrzestne lub pierwszą tylko literę. Ludzie tylko żyjący w najbliższych z sobą stosunkach nie są obowiązani koniecznie podpisywać się całem nazwiskiem, imię samo wystarcza.

Zwyczaje towarzyskie (Le savoir-vivre) w ważniejszych okolicznościach życia przyjęte, według dzieł francuskich spisane, Kraków 1876

 

Formułki kończące list są rozmaite np. „Racz Wielmożny Panie przyjąć wyrazy prawdziwego szacunku, z jakim pozostaję,” — „Mam zaszczyt pisać się z prawdziwym szacunkiem WPana Dobrodzieja,” — „Polecając się łaskawej pamięci WPana Dobrodzieja, zostaję z głębokim szacunkiem,” — „Pozwól Pani u stóp Twoich złożyć wyznanie mej głębokiej czci,” — „Zapewniam Panią o mojem przywiązaniu pełnem szacunku.” Kobieta nie może i nie powinna zapewniać o swoim szacunku, chyba pisząc do starca, o przywiązaniu zaś tylko do bliskiego krewnego.

Wskazówki obejścia się z ludźmi i zwyczaje światowe. Gry i zabawy towarzyskie. Anegdoty i zagadki. Zbiorek wyborowych utworów poetycznych. Złote zdania i myśli, Kraków 1882

 

Panna podpisując się kreśli imię chrzestne i nazwisko rodzinne, mężatka lub wdowa pisze pierwszą literę imienia i nazwisko po mężu, mężczyzna całe lub pierwszą literę imienia i nazwisko; osobom w najbliższych z sobą stosunkach zostającym imię samo wystarcza. Na zupełną i bezwzględną poufałość nie ma reguł, wszystko co serce dyktuje jest dobrem.

Wskazówki obejścia się z ludźmi i zwyczaje światowe. Gry i zabawy towarzyskie. Anegdoty i zagadki. Zbiorek wyborowych utworów poetycznych. Złote zdania i myśli, Kraków 1882

 

Zakończając list do osoby poważnej wiekiem lub stanowiskiem, trzeba użyć wyrażenia „z najgłębszym szacunkiem"; pisząc tylko „z poważaniem" stosujemy do osób w wieku średnim. Wyrażenie „pokorna albo najniższa sługa" używa się od kobiety tylko, pisząc do dostojników kościoła.

Pisanie listów i papier listowy, w: „Tygodnik Mód i Powieści”, 1895

 

Data w zwyczajnej korrespondencyi kładzie się na początku listu po prawej stronie. List zaczyna się nagłówkiem: „Jaśnie Wielmożny Panie”, „Wielmożny Panie” lub „Szanowny Panie”, stosownie do tego do kogo piszemy, tytuł „Łaskawy Panie“ używa się tylko do młodszych i niższych stanowiskiem; przeciwnie do kobiet powinno się zawsze pisać „Łaskawa Pani”, „Łaskawa Panno N“ zamiast „Sz. Pani”.

Jak żyć z ludźmi? Popularny wykład zwyczajów towarzyskich. Wydanie trzecie, Warszawa, 1898

 

List, powinien być zawsze podpisany. Mężczyzna pisze przed nazwiskiem pierwszą literę imienia lub całe imię, mężatka i wdowa tylko pierwszą literę imienia i nazwisko z męża, a panna zawsze cale imię chrzestne i nazwisko rodzinne.

Jak żyć z ludźmi? Popularny wykład zwyczajów towarzyskich. Wydanie trzecie, Warszawa, 1898

 

Im list ma być ceremonialniejszy, tem większy pozostawia się odstęp czystego papieru między początkiem, a treścią. Wyższa znajomość świata nie dozwala, izby mężczyzna pisząc do kobiety, zaczynał list od „Kochana Pani"; kobiety, między sobą mogą używać wyrażenia „kochana" i „moja kochana" co jest daleko poufalszem. Niektóre panie pisują do obcych sobie mężczyzn „kochany panie". Z wyjątkiem pokrewieństwa, lub nader zażyłych stosunków, jest to zupełnie niestosowne. W poufnej między sobą korespondencyi mężczyźni nazywają się zwykle: kochany panie, kolego, lub po imieniu.

Przewodnik życia światowego, Warszawa 1900

 

Młode dziewczęta nie powinny pisać z poważaniem, lub z wysokiem, głębokiem poważaniem; ponieważ w ich korespondencyi byłoby to niewłaściwem; w razie gdyby wypadło im pisać do kogoś poza poufnem swojem kółkiem, muszą zasięgać rady osób kompetentnych. Starsze panny, mogące mieć pewne interesa, piszą prawie tak samo, jak mężatki.

Przewodnik życia światowego, Warszawa 1900

 

Niepodobna wyliczyć wszystkich tytułów jakie mogą być stosowane w liście — bo te zależne do kogo piszemy, zastrzegamy tylko że uważać trzeba aby we zwrotach listu nie powtarzać zbyt często tytułów, bo to wychodzi niezręcznie a nawet śmiesznie. Młode osoby pisząc do pań starszych używają nieraz tyłułu „Kochana Pani", jest to dowód nieznajomości form towarzyskich - gdyż tytuł „kochana" uchodzi do równej wiekiem osoby, do starszej trzeba pisać „Łaskawa" a do poważnej wiekiem „Szanowna" albo „Czcigodna Pani" dodając prócz tego tytuł jakiś osobisty, jeżeli go posiada np. prezesowo — marszałkowo — szambelanowo i t. p. Na zakończenie trzeba dodać wyrazy czci, szacunku, wdzięczności — odpowiednio także do kogo piszemy. Do pań starszych dawny, staroświecki frazes o ucałowaniu rąk utrzymuje się stale w użyciu. Co do podpisu to samo imię, albo nawet zdrobniale spieszczone, uchodzi tylko w podpisie do bardzo blizkich lub zażyłych osób; do znajomych podpisuje się imię i nazwisko całe i wyraźnie — skrócenie nazwiska pod listem etykietalnym byłoby niegrzecznością.

Listy i przybory do pisania, w: „Tygodnik Mód i Powieści”, 1903